Jaime Monge: "Ik wil dat mijn werk vrede uitstraalt."

Jaime Monge is architect van beroep en schilder van beroep. Zijn werk reist de wereld rond en via zijn werk heeft hij afgelegen plekken ontdekt waar mensen zich met zijn schilderijen kunnen identificeren.

-Hoe bent u in de schilderkunst terechtgekomen?

Ik heb lang als architect gewerkt, maar ik heb altijd geschilderd. Alles wat ik deed, schilderde ik met de hand. Vanaf het begin dacht ik dat architectuur voor mensen was; het gaf leven aan mijn projecten. Toen ik terugkwam in Spanje, besloot ik een stap verder te gaan en architectuur uit die plannen te schrappen en de menselijke landschappen te laten staan.

-Alles draait om mensen...

-Ja, ik merkte dat mensen het gevoel hadden dat een verhaal nodig had, en daar ben ik mee aan de slag gegaan. De persoon als middelpunt van alles wat ik doe. Ik ben geëvolueerd vanuit dit concept, dat heel filosofisch is, maar ook heel grafisch en artistiek. Uiteindelijk is het een element dat ik waardeer als taal, als een kenmerk van al mijn werk.

- Deze mensen met wie je werkt zijn miniatuur, heel minimalistisch en abstract. Wat stellen ze voor als je ze samen schildert?

-De manier waarop je ze abstract noemt, is erg interessant. Mijn werkelijke bedoeling is om deze mensen te schematiseren, hun kenmerken weg te halen, zodat ik ze kan generaliseren en iedereen zich deel van hen kan laten voelen. Ik wil dat ze karikaturale elementen blijven en zich emotioneel kunnen verbinden, en zelfs de verhalen die erin besloten liggen, kunnen beleven. Wanneer deze verhalen samenkomen, ontstaan er menselijke landschappen met een secundair doel. Een algemener concept dat draait om momenten, herinneringen aan stranden, landschappen of architectonische elementen, volumes en ruimtes die ik creëer op basis van mijn ervaringen.

-Breng je je leven in je schilderijen?

-Ik denk na over alles in relatie tot mezelf en de pijlers van mijn leven. Familie, vriendschap en sport zijn cruciaal, en ik zie al mijn werk vertegenwoordigd door de misvorming van deze elementen. Maar ze hebben een zeer positieve connotatie, omdat ik graag wil dat mijn werk vrede uitstraalt. Zeer geometrisch correcte gedachten die vrede en een beetje geluk brengen, goede vibes, die je aanmoedigen om er zonder stress naar te kijken.

- In je vroege schilderijen werkte je in zwart-wit, maar later heb je veel kleur gebruikt. Wat is de reden voor deze verandering?

Ik denk dat het werk een weerspiegeling is van het leven van de kunstenaar, of dat deels zou moeten zijn, en in mijn leven is het mijn zoon die veel kleur heeft gegeven aan alles wat ik doe. Ik heb het gevoel dat ik weer terug ben in de onschuld van mijn kindertijd. En wat ik probeer te doen, is grafisch vrolijkere concepten creëren met kleuren die dat geluk snel overbrengen. Ik probeer het altijd op een architectonisch en geometrisch doordachte manier weer te geven, zodat die concepten werken.

-Hoe past design in deze architectonische en zeer persoonlijke concepten?

Ik kom uit een architectenfamilie en mijn vrouw is interieurontwerper. Iedereen om me heen wordt beïnvloed door architectuur en design. Ik geloof ook dat deze elementen een rode draad hebben: kunst en creativiteit. Ik hou van design omdat ik geloof dat het gaat om het toevoegen van kunst aan alledaagse voorwerpen, maar het vereist veel creativiteit omdat er meer beperkingen zijn. Ik vind het leuk om kunst aan deze dingen toe te voegen.

-Je hebt het over verschillende kunstvormen gehad. Zijn er nog andere die je aandacht trekken?

Nog geen week geleden heb ik een werk aan de muur van een van mijn verzamelaars afgemaakt. Mijn intentie, met de ziel van een architect, is dat mijn kunst volumetrisch is, dat het deel uitmaakt van de ruimte. Ik werk momenteel aan een sculptuur, een prachtig project dat later uitkomt, omdat ik graag alles onder controle heb en tot in de puntjes doordacht.

-Heeft u subsidies of beurzen ontvangen toen u met uw projecten begon?

-Niet echt, want ik ben heel organisch begonnen en heb een heel langetermijntraject. Ik voelde geen behoefte om financiering te zoeken. De beeldende kunst krijgt weinig steun van de centrale overheid; we hebben een btw-tarief van 21% voor galerieën en 10% voor kunstenaars. Dit zet ons in het nadeel ten opzichte van andere Europese landen waar een verlaagd btw-tarief voor kunst geldt. Galerieën worden niet als cultureel beschouwd, maar als je er geen hebt die je vertegenwoordigt, kun je niet naar beurzen. Er zijn particuliere en gemeentelijke initiatieven, zoals de gemeente Madrid met Centro Centro, die levende hedendaagse kunstenaars programmeert. We hebben dat nooit nodig gehad, omdat het een langzaam proces is, en ik heb niet de behoefte gevoeld om exorbitant te groeien.

- Wie zijn uw referenties op het gebied van schilderkunst en architectuur?

- In de schilderkunst zijn dit kunstenaars die nauw hebben samengewerkt met architecten en wier kunst rijk is aan geometrie en zeer heldere, beknopte en abstracte concepten. De nauwgezetheid van Michelangelo, de aandacht voor detail van Jan van Eyck en de abstracte kleurgeometrie van Wassily Kandinsky. Deze zijn klassieker, maar toch eigentijds, zou ik zeggen Basquiat, Tàpies en David Hockney. Dan zijn er nog architecten zoals Tadao Ando, die die Aziatische nauwgezetheid heeft, en Frank Gilbride, met zijn eenvoudige lijnen.

-Beschouwt u zichzelf als de erfgenaam van Juan Genovés?

Genovés is een referentie, een genie in zijn vakgebied, en een pionier van een techniek en een artistieke stroming die prachtig zijn. Helaas heb ik in de loop der jaren niet veel van dat soort mensen in de kunstwereld gezien; ik heb weinig representatie gezien. Ik kan niet zeggen of ik een erfgenaam ben van zijn soort werk, omdat ik probeer een meer uniek pad te volgen, gericht op mijn ervaring. Maar hij zal ongetwijfeld altijd een referentie blijven. Hij is een cruciaal onderdeel van de evolutie van de kunst in Spanje, en ook een zeer belangrijke wereldwijde referentie. Als je Spaans bent, mag je trots zijn.

Je hebt internationale beurzen bezocht, zoals de Tokyo Art Fair in Japan en de Red Dot tijdens de Miami Art Week. Je hebt ook deelgenomen aan nationale beurzen zoals Estampa, de beurs voor hedendaagse kunst in Madrid. Hoe ga je om met dat aspect van je werk?

Ik heb mijn manager, Carol, die verantwoordelijk is voor de organisatie en de strakke controle over alles. Ik vind het belangrijk om de verschillende markten en mensen wereldwijd te begrijpen en te leren kennen. Het is erg interessant om deze mensen te ontmoeten, hoe ze mijn werk interpreteren en wat ze eruit halen. Op plekken zo dichtbij als Berlijn hebben ze een veel nauwere interpretatie van mijn werk, omdat de architectuur van die stad een sterk perfectionisme uitstraalt.

-Wie is volgens jou jouw ideale publiek?

Ik denk graag dat ik geen ideaal publiek heb. Gelukkig heb ik verzamelaars van over de hele wereld. Zowel heel jonge verzamelaars, die dit werk misschien als eerste in hun collectie hadden, als meer ervaren of bekende verzamelaars, die hebben gezien dat mijn werk een cruciaal onderdeel van hun collectie was. Ik begrijp dat kunst in dit geval geen sociale of demografische beperkingen kent. Ik zou ook zeggen dat ik een sterke band heb met architecten.

-Je hebt gezegd hoe anders het Berlijnse publiek is. Wat onderscheidt hen, en de Europese markt, nog meer van Spanje?

-Ik zou zeggen dat het relatief subjectief is. Ik heb geen gegevens; wat ik heb, zijn ervaringen met mensen. Ik heb met verzamelaars van over de hele wereld gesproken en mijn werk is de hele wereld over gereisd; gelukkig zijn ze er overal verliefd op geworden. Ik heb geen goede of slechte cijfers. Ik hoop dat iedereen een van mijn werken kan bezitten; uiteindelijk is dat waar het om gaat. Ik heb goede ervaringen in Europa en Spanje is nog steeds mijn grootste fanbase, want daar ben ik opgegroeid en ben ik begonnen met werken, en mijn nalatenschap hier blijft groeien.

- De kunstmarkt zit in een recessie. Heeft u daar op enigerlei wijze last van?

- In mijn geval, als opkomend kunstenaar, heb ik geen daling gemerkt. Noch pieken, noch dalen. Ik ben vrij stabiel binnen mijn specifieke fase in mijn carrière. Er zijn veel mensen die mijn werk waarderen, en ik heb die dalen niet meegemaakt. Ik denk dat die pieken en dalen zich voordoen bij grotere artiesten, de secundaire markt, enzovoort.

-En de patronagewet in Spanje, heeft dat ook geen gevolgen voor u?

-Eerlijk gezegd heeft het me niet beïnvloed. Ik denk dat ik rustig aan doe, zonder die enorme snelheid of die ups en downs. Ik probeer me er niet door te laten beïnvloeden; soms is dat onmogelijk vanwege wat er om me heen gebeurt, maar voor een iets grotere markt moet het wel.